• Feature

Kappianaqtunguat Inuit sanaugangittigut

Creature Feature

Feb 15, 2021
by IAQ

English Translation


Akunialuk–pitaqaqtut unikkaaqtuat ilaanikut tipsinaqtut ammalu kapiasuanaqtut uumajunguat unikaaqtuatuqait tamainni tisamani Inuit Nunanganni, ikajuutijuq aaqiksimalugit Inuit nunaqatigiinit ammalu taqnilirijutigilugit. Araani Sanajausimajut, takutitiniarata iniqaqtitilluta taqniqnik nunaqaqtunik Unkiuqtaqtmi taapkutigut sanaguaqtit suli manna unikaaqtuaqtanginik.

 

OonarkJessieKudloopudlooalukSeaMonster

Jessie Oonark
Kudloopudlooaluk/Taqriuqmi Kappianaqtut (1970) Titiqtugaqsimajuq 55.9 x 76.2 anginiga
TUNISIJUQ walker’s auctions

PitsiulakTimQalupalikMaqgoo

Tim Pitsiulak
Qalupalik Maqgoo (2012) Kalalik titirauti 146 x 50 anginiga
SAQITITAUKANIQSIMAJUQ ANGIQTAUSIMALUTA TAAPKUNANGAT dorset fine arts TUNISIJUQ national gallery of canada © tim pitsiulak

KillabukAnnieQalupalik

Annie Killabuk
Qalupilak (1997) Titiqtugaqsimajuq 59 x 36 anginiga
TUNISIJUQ davic gallery

 

Qallupilluk/Qalupalik

Inguravak&uni qanigijangani sinaaq upiqgaakut, taimalu sikuqatlaatil-lugu, ulurianarunnaqtuq, qaujimanaqranilu sunataqaqmagaat ataani. Anuraaqaqpalauqtut mitiq qingalik obvaluunniit niqliqnik amautiqaq&utik, kappasuktitijut, inuuqujigaluaq&utik Qallupilluk uqausiuvaktut nunaqaqtut ataani sikutuqait, utaqqijut amaqniaramik nutaqqanik pingualiqpata qanilualiqpata sikjamut. Takujaulauq-simagatik kisuani tusaajausuugullutik, tigusisuut niriniaqtamiknik amaq&ugit itijuni Ukiuqtaqtuq imagini. Ilagit unikaat, piluaqtumik sinaaganik qaniksangituni suuqlu Qamanituaq, Nunavut, Qallupilluk nunaqasuuttauq itijuni taqsiqni. Asigit, uumajut inuunatik uqausiusimajut niqjutingguagusuut naluliqtitilutik qaijunik sinaagini tariut. Suli, atuni qanuilijuviniit unikaaqtautiarasuk&utik, kap-piasaarijutigilugit nutaqqanut ulurianaqtunik, kasuktuqpalatijuq suratirijuq sikunik taimaituq nunatuinaugami ammalu nalunaqtunik taimaititaugami kappaianaqmata ataaniitut utaqijut.

 

EchalookLucassieGiantAndTheFisherman

Lucassie Echalook
Inukpasugjuk ammalu iqalugasukti (ubluqangittuq) ukkusiksalik 27.5 x 23 x 19 anginiga
ukkusiksalik gallerie d’art vincent

EchalokkThomassieTheGiantsWhoLivedBeforeUsWeremoreAbleToGetFood

Thomassie Echalook
Ukua Tuniks (inukpasukjuit) Sivuliulutik Ovattinnit Inuunikut Niqitaarunalauqtut (1974) Titiqtugaqsimajuq 72.3 x 55.3 anginiga 

KiakshukTwoMenKillingAGiant

Kiakshuk
Maqruuk angutiik tuquutijut inukpasukjukmik (1961) Ukusiksalikmit 36 x 48.8 anginiga
SAQITITAUKANIQSIMAJUQ ANGIQTAUSIMALUTA TAAPKUNANGAT dorset fine arts © kiakshuk

 

Inukpasugjuit

Makua Inukpasugjuit takujut anginiqsait inuknit namutuinaaq-palauqmijut ammalu tamaaniituviniunigit saqijaaqtuqaqtuq nanituin naq Ukiuqtaqtumi,tumigit takuksaujut nunami. Ilaanikut alianaqtuulutik, asigilu inutiavaulutik, Inukpasugjuit unikaagusimajut amisuni unikaaqtuani ammalu sanayausimayuni Inuknit. Unikaaqsimajuqaqtuq Inukpasugjuit angiluamut tam-mautauvalauqtut nanuit tiriganiaqgunasugiyaulutik ammalu aqviita iqaluunasugiyaulutik. Qauyimayaulaangijuq tainna pisusuuq innaarutigut qaaquppak&ugit ammalu qagauliqmat tiguaqniku inukmik iqnirijauyumik ikajuqniaqmat kumaijaqlugu kumangit angitigijut avingatitut niaquani. Ilagit uqasuut Inukpasugjuit sinisuut 100 ukiunut ammalu takuguvit innaaruqmik timiqaquujijumik nunatuinnaqmi, taapna Inukpasugjuit siniktuq.

 

TerriakJohnTornaq

John Terriak
Torngats (ubluqangittuq) Ukusiksaq
TUNISIJUQ canadian arctic producers AJILIAGA erin yunes

FaberJoanasieAllSeeingTornaq

Jonasie Quarqortoq (Faber)
All-seeing Tornaq (ubluqangittuq) Aqituq Sanaguaraksaq 25 x 14 x 9.8 anginiga
TUNISIJUQ galerie d’art vincent

AshoonaMayoreakTornaq

Mayoreak Ashoona
Tornaq (1977) Titiraujaqsimajuq 51.3 x 67.4 anginiga
SAQITITAUKANIQSIMAJUQ ANGIQTAUSIMALUTA TAAPKUNANGAT dorset fine arts © mayoreak ashoona

 

Tuurngaq 

Tuurngait takuyaulausimatsiangitut, kisiani qanuiliuqtitivalauqtut, tamainnik aliagiyaujut ammalu inutiavaujunaq&utik. Qaujimayaulauqtut qaiquurivalauniginik nunaqaqqaaqsimajunik tisimiknut- angiraqmiknut innaaruqni ammalu siviganiginni innaruit pilugit ammalu niqilugit, taapkuatauq ikajurunalauqtut tiliyaujaraagamik sangijunik angakkuqnit kisaniuliraagat. Ukua Tuurngait kisuruqpalautut kisutuinatsiamik. Ilagit kisiani takuksarusuut taapkunuga angak-kuqnut qaiqujiyunut, asiginittauq saqititauvalauqtut saataanasititut tauttuqaqtut, kigutiqaratik, nakjuqaqtut ammalu isigayaaqaqtut, suli asingit inutiavait ammalu takusauniga iqsinaruminangitut, taimana kisiani inuknik angiraujijunaramik. Taapna Torngat Innaaruit Nunavikmi ammalu Nunatsiavavummi atiqaqtitijut taapkuniga angirarikmatjuk.

 

AmittuDavidialukAlasuaLegend

Davidialuk Alasua Amittu
Unikaaqtuq (1963) Ukusiksalikmit 29.8 x 42.5 anginiga
TUNISIJUT walker’s auctions

AmittuDavidalukAlasuaUntitled

Davidialuk Alasua Amittu
Atiqangituq (Obluga nalunaqtuq) Sanaguaraksak 9 x 18 x 8.5 anginiga
© Avataq cultural institute

AmittuAisaKatjutaiyukWalking

Aisa Amittu
Katjutaiyuk Pisuktuq (1988-1989) Titiqtugaqsimajuq 76 x 56.5 anginiga

 

Kajutajuq

Kasuktuqtumik tusaqtut igluvigaqmi kappasuliqtitivalauqtut, ukpirusulauqtut naammangitualukmik qaijuqaqtuq taimalu qagatsiaq qanimakniarami. Silami qanittuqsiuqtuq Kajutajuq niaquqaqtuq timiqarani ammalu taliqarani, isigaqatuinnaqtuq. Uluaqaqviksaraluag-migut, iviagiqaqtuq ammalu taplua uttuuluni. Mikijuruluk niqjutiqlaruluk, una Tunituaruk, taimannatauq aaqiksimajuq, kisiani tunniqaqtuq. Taapkua igluvigaqniisuut inuqaruniiqtuni nuktaqtuni, kapatitivalauqtut inuknik iniksaqsiuqtunik. Una kisunguaq Kajutajuq piugijauginaqpuq Davidialuk Alasua Amittu (1910-1976) saqitippalauqtanga amisuni sanaguaqgaqmini ammalu titiqtugaujaq-simajamini. Amittu isumagijaviniga Kajutajuq qatagutiqarasugilugu ammalu saqitippaktanga iqnijuq ammalu ingiyuq iklugivaq qaangani. Taapkuaguraluaqmata ilaanigut quviasuktunik saqititivalauqtuq, sanaguaqsimajuq taapkuniga satanasimiutauniraqtugu. Iqnigit Aisa ammalu Johnny Amittuq tunisimajangit angijumik ilaga pilirijutigivaktangit kisungut kappasaarijutigilugit Ungavami.

 

IpeeleeOshuitokGiantSpiritWithClaws

Osuitok Ipeelee
Inukpasukjuk taqnigit isigajaaliit (ublugani 1964) Ukkusiksalik ammalu nakjuk 56.4 x 28 x 17.1 anginiga
TUNISIJUT walker’s auctions AJILIAGA dieter hessel

NutarariaqJohnMahaha

John Nutarariaq
Mahaha (2018) Ukkusiksalikand tuugaq 45.7 x 40.6 x 27.9 anginiga
TUNISIJUQ carvings nunavut inc.

 

Mahahaa

Tusaaguvit iklamajakpalatijunik alianaqtut nunatuinnaganik Ukiuqtaqtuq anugianit, tukiqaqtuq kappinanaqtuq Mahahaa qanigijaqniiliqmat. Qaniinaqmigut qungatuq, kigutiqluktuq ammalu ipiktunik isigajaalik, tiqliaqsivaktuq inutuujunik aulaqsimajunik ukiukkut, ikpiginagu niklasuktummarialuk. Qaujimayaukmijuq taiyausuuguyuq Qungalukkakkiit, mikijuq uumajuq takujauvaktuq anguraaminik mikiksaqtuq ammalu kamilaaq&uni, tuguyuq&utik ijigik saqippaktut nujappiktut. Immaqaa ujiqnaluasuut inuganguagit takujuaalukmata ammalu takijuaaluukmata kukingit quinaksaarisuut kisiani tuqukpat – qungajaaq&utik aksuaaluk. Taimanaugaluaqtilugu, piungitualuugaluarami silaittuq. Innatuqait sakluqitiniraqpalauqput Mahahaa imiqtit&ugu kikliani immaq ajaktauniaqmat qaujitinnagu igiraniqmut imaanut qimaksiniaramik.

 

TotalikTheresaMermaidPackingDoll

Theresa Totalik
Imaqmiutaq inuk amaaqtuq qitungaujaqmik (ublugani 1990) iluliksaq qalunaqtaq ammalu ivalu 42 x 22 x 15 anginiga
anne lambert clothing and textiles collection university of alberta AJILIAGA anna bissonnette

OshuitoqAnirnikSeaSpirit

Anirnik Oshuitoq
Tariuq Saqnigit (1970) Titiqtugaqsimajuq 49.5 x 61 anginiga
SAQITITAUKANIQSIMAJUQ ANGIQTAUSIMALUTA TAAPKUNANGAT dorset fine arts © Anirnik oshuitoq

TiglikJacoposieTaliillajuuqGoddessWithManyNames

Jacoposie Tiglik
Taliillajuuq: Goddess With Many Names (2003) Ujaqaqmit nakatuqsimajuq 64 x 47 anginiga
TUNISIJUQ davic gallery

TiktaalaaqAvaalaaqiaqIreneUntitled

Irene Avaalaaqiaq Tiktaalaaq
Atiqangituq (ubluqangittuq) qalunaqtaq, ilukiksaq, ammalu ivalu, taqsiqtuuti ivaluk 134.6 x 210.8 anginiga
TUNISIJUQ waddingtons

ShimoutDanielSeaSpirits

Daniel Shimout
Tariuq Saqnigit (ublugani 2010) Ukusiksalik
TUNISIJUQ canadian arctic producers

 

Tariup Taqnigit

Taimannaugaluaqma Nuliajuk, taijausuugunmijuq Takannaaluk obvaluunniit Sedna, ajukasangit nunaqaqtut sikusimatilugu tariuq, tapna inutuungituq itijuni Ukiuqtaqtuq imagini. Piqatigilugu taapna imaqmiutaq tauptungit ajikasatsiagit inuup ammalu niqjutit. Ukua saqititauvaktut Inuktitut kiinaqaq&utik, tamaqmik angitut ammalu aqnait, ammalu ilaanikut timiga japasimavaktuq ammalu amausiq-simaluni, ataa iqaluuqujiluni ammalu ukiuqtaqtumi taruiqmi uumajut, suuqlu aqviq, aiviq, obvaluunniit nattiq. Saqititauqataqtut tamaini sanaguaqgaqni ammalu titiqtugaqsimajuni, ummariktut taqniit ikajuutijumiraqraluaq&utik – Ikajuqlutik tamainik Inuknik ammalu ukiuqtaqtuq niqjutiginik – Puijurauyaqtut ammalu pingguaqatigiit. Tamapkuali kappianaqtut tariup taqnigit nunaqaqtut imagini Nunavik, suuqlu tamapkua Iikutajuitt, paavalauqtut angunasuktinik maqaitinik qayaqmiitunik ammalu imaatitinikiuguuq ittaqnitanik Tuniit nunamit.

 

TickieMarthaAmautalik

Martha Tickie
Amautalik (ublugani 1980) Ukkusiksalik 39.4 x 21.6 anginiga
TUNISIJUQ walker’s auctions

TikkiruqNelsonAmayuqyuqAbductingAChild

Nelson Takkiruq Amayuqyuq
Butaraqmik tigusijuq (ublugani 1980s) Ukusiksalik, sainiq ammalu tuugaq 58.4 x 36.1 x 25.4 anginiga
TUNISIJUQ waddingtons

 

Amautalik/Amajukjuk/Amajurjuaq

Tautungituq aqnaq paqijuq qiajumik nutaralaaqmik taapkualu ataatakungit anaanakungit qilaujaqtut, taimalu unikaaqtuaq taapkunangat kajusivuq. Qanutuinnaq nutaraqmik saim-marunailititivalauqtuq, taimalu uqaluk&uni kinamik qaiqulugu ammalu paqiqullugu. Inuuquujijuq isirami ammalu pijumalugu nutaraq. Taapna tautungituq aqnaq nutaralaaq amautianuaq&ugu taapsumuga qaiqataaqtumut, taapnalu asiutuinnaq&uni unnuamut pilugu nutaraq. Qaujimanangituq pulaaqtuq taijausuuq Amautalik, una aqnaq taqniq ammalu tigusituinnaqsuuq amaq&ugit, qiniqsuuq asiuqajunik obvaluunniit nutaqqanik ugasiksijunik angiramiknit, ammalu qiajunik nutaralaaqnik. Asigittauq unikaaqsimajut inukpasug-juuniganik obvaluunniit aqnaq alianaqtuq, ammalu ilaginut uqaqsimajut nakmaktuq qattaqminik sanasimajuq sauniqnik, qijuk ammalu qiqquaq puurivigisuunga tigujaminik. Kappiagiyauyuq taapkunangat tamaugatuinnaq pisusijuqqapat, ammalu kappiasaarijutauvalauqtuq taimalu angiraqsimajutauvalauqtuq.

 

ManumieQavavauLuckyMan

Qavavau Manumie
Lucky anguti (2013) Ukusiksalikmit ammalu Titiqtugaqsimajuq 41 x 62 anginiga
SAQITITAUKANIQSIMAJUQ ANGIQTAUSIMALUTA TAAPKUNANGAT dorset fine arts © qavavau manumie

ManumieQavavauUntitled

Qavavau Manumie
Atiqangituq (1985) (2008) Kalalik titirauti ammalu imalik 50.8 x 66.4 anginiga
SAQITITAUKANIQSIMAJUQ ANGIQTAUSIMALUTA TAAPKUNANGAT dorset fine arts TUNISIJUQ marion scott gallery © qavavau Manumie

 

 Inugarulligaarjuit

Inuuquujuvuq tigusiliqtuq kingmianik isigaujangata; anguti amusivaktuq angijuaalukmik qiqquaqmik savinilu nakmak&ugu tisamailuaqtumik anginiqsaujuq taapsumangat; qugajaaqtuq saqijaaq&uni quviasuktuq tuniani talaviisaq, kappujaqtuanik tigumiatuq; 2 minutes iqalugasuktuq tigumiaqtuq iqalukmik amusiliqtuq imaanit. Ukua saqijaaqtut mikijukuluit japasimajut Inuit, taijausuut Inugarulligaarjuit, unikaaqtuaqtangit sanaguaqti ammalu titiqtugaqti Qavavau Manumie ataataminit piruqsalluni Kinngait, Nunavut. Uqaqsimajuq nunaqatut qaijijauvagatik nunaqaqtunit Ukiuqtaqtumi, taapkua inuuqujilutik taqniit sanaguaqtauginasuut sanaguaqtinit, ukualu taimanganik qulit uikiut kajusivuq tautunguaqtamiknik tipsigijauvaktut takujaigaigamik ukiuqtaqtup nunaangani. Tigumiaqtuq amisunik $100‚‚ kiinauyaqnik tappkununga unnataaqaqtunuk tuktunik, qaujimanaqpangituq nakit taapkua saqippanmagaata.

 

Taanna sivulliqpaamit takuksautitaulauqpuq upirngaakkut 2019-mit Inuit Sanaugangitigut.

Suggested Reads

Related Artists